03 mei Voorkomen is beter dan genezen: het belang van een goede aandeelhoudersovereenkomst
U kent het vast wel, partijen starten vol goede moed een onderneming, the sky is the limit. Echter vaak zonder vastlegging van goede afspraken. Waarom zouden zij ook? Ze kennen elkaar en ze vertrouwen elkaar. Begrijpelijk dat partijen op basis van vertrouwen handelen en er niet van uit gaan dat het later wel eens minder goed zou kunnen boteren tussen hen. Helaas is de praktijk weerbarstiger.
Er zijn meerdere redenen waarom wij adviseren om die afspraken wél schriftelijk vast te leggen in een zogenaamde aandeelhoudersovereenkomst. Wij zullen hierna de belangrijkste redenen aangeven waarom een goede aandeelhoudersovereenkomst binnen een BV onmisbaar is.
Ten eerste is het de verantwoordelijkheid van het bestuur van de onderneming om zorg te dragen voor een duidelijke governance structuur binnen de onderneming. Onder governance verstaan we de regels die van betekenis zijn voor de manier waarop mensen een onderneming sturen, besturen, beheren en controleren. Governance heeft ook betrekking op de relaties tussen de verschillende stakeholders van de onderneming en de doelen van die onderneming. Sterker nog, het ontbreken van een goede zeggenschapsregeling kan zelfs tot de vaststelling van wanbeleid leiden door de Ondernemingskamer, met alle gevolgen voor de bestuurders en aandeelhouders van de onderneming van dien.
Ten tweede is een goede aandeelhoudersovereenkomst van belang om te voorkomen dat door allerlei impasses binnen het bestuur of de algemene vergadering de onderneming stuurloos wordt.
Ten derde is het reëel dat de samenwerking na verloop van tijd zijn beste tijd heeft gehad. De oorzaak is vaak gelegen in tegenvallende resultaten, verschillende verwachtingen over elkaar en/of de onderneming, gebrek aan een gedeelde visie, incompatibilité d’humeurs of verschil in daadkracht en financiële armslag. Partijen moeten dan noodgedwongen uit elkaar waardoor de samenwerking eindigt. Gebeurt dit dan ontstaat er zonder uitzondering een discussie over de waarde van de aandelen. Een goede aandeelhoudersovereenkomst zal een bepaling bevatten over hoe de waardering van de aandelen dient plaats te vinden. Zodat hierover geen onenigheid kan ontstaan, als partijen uit elkaar gaan.
Wij adviseren om voornoemde redenen een goede aandeelhoudersovereenkomst op te stellen. In een dergelijke aandeelhoudersovereenkomst nemen wij regelingen op die gaan over de benoeming en ontslag van de bestuurders (en commissarissen), over de specifieke bevoegdheden die bestuurders (en commissarissen) hebben en voor welke belangrijke besluiten van het bestuur de goedkeuring van de algemene vergadering nodig is. Ook nemen wij doorgaans regelingen op waarin is bepaald welk quorum in de algemene vergadering nodig is voor het nemen van bepaalde (belangrijke) aandeelhoudersbesluiten (met name ter bescherming van de minderheidsaandeelhouder) en een bepaling die regelt hoe te handelen bij geschillen tussen de diverse organen van de onderneming onderling. Dit alles ter voorkoming van impasses op bestuurs- en aandeelhoudersniveau binnen de onderneming.
Onze ervaring is dat de kosten van het opstellen van een aandeelhoudersovereenkomst ruimschoots opwegen tegen de ellende die daarmee voorkomen kan worden. Conflicten binnen de onderneming tussen de diverse organen zijn vaak desastreus voor de onderneming, tijdrovend en zeer kostbaar.
Voor vragen of advies over dit onderwerp kunt u contact opnemen met Henk Brat en Paul Hendriks.