Nieuwsbrief Vestius Nr. 2 – september 2018

Digitale platforms zijn niet meer weg te denken uit de maatschappij. De platforms leveren arbeid op verzoek, zoals schoonmakers (Helpling) of chauffeurs (Uber). Digitale platforms werken vaak op zzp-basis met de platformwerkers. Die platformconstructie leidt tot veel vragen over de arbeidsrechtelijke bescherming van platformwerkers.

Deliveroo is zo’n digitaal platform. Sytze Ferwerda is bezorger bij Deliveroo. Hij heeft zich recent, gesteund door de FNV en crowdfunding, in rechte op het standpunt gesteld dat hij een arbeidsovereenkomst heeft met Deliveroo in plaats van een opdrachtovereenkomst. De rechtbank Amsterdam heeft echter geoordeeld dat Ferwerda een zzp’er is en dat er geen sprake is van schijnzelfstandigheid.

Casus
Deliveroo werkt sinds 1 februari 2018 alleen nog maar met zzp’ers. Ook de bezorgers die eerder bij Deliveroo in loondienst waren, kregen van Deliveroo het aanbod om aan te blijven als zzp’er. Ferwerda heeft zich op het standpunt gesteld dat hij feitelijk werkzaam is gebleven op basis van een arbeidsovereenkomst en dat er sprake is van schijnzelfstandigheid. Deliveroo werkt naar eigen zeggen met zzp’ers omdat deze flexibiliteit aansluit bij de wensen van de bezorgers. Zij kunnen op deze manier werken waar en hoe lang zij zelf willen.

Juridisch kader
Er is sprake van een arbeidsovereenkomst als wordt voldaan aan drie criteria: arbeid, gezag en loon. Bij de beoordeling houdt de rechter rekening met alle omstandigheden van het geval, zoals de bedoeling van partijen en hoe uitvoering is gegeven aan de overeenkomst.

Relevante omstandigheden
In dit geval heeft de rechtbank geoordeeld dat er geen sprake was van schijnzelfstandigheid, kort gezegd omdat de uitvoering van de werkzaamheden ook daadwerkelijk was veranderd na de omzetting naar een zzp-contract. Daarbij heeft de rechter o.a. meegewogen dat:

• Bedoeling van partijen: uit de overeenkomst van opdracht duidelijk bleek dat het de bedoeling was dat de bezorger voortaan als zzp’er zou gaan werken. Ferwerda heeft dat in een e-mail ook bevestigd. Hij heeft zich voorts ingeschreven bij de KvK en een btw-nummer aangevraagd;
• Gezagsverhouding: na de omzetting van de arbeidsovereenkomst in een opdrachtovereenkomst was er geen sprake meer van een gezagsverhouding. De bezorger kon namelijk – anders dan voorheen – zelf beslissen of hij zich aanmeldde voor werk en hij kon bestellingen weigeren. Hij mocht bovendien zelf kiezen wat voor kleding hij droeg tijdens het werk. Ook was het hem toegestaan te werken voor een concurrent en mocht hij zich laten vervangen. Dat Deliveroo bepaalde veiligheidsinstructies gaf, is ook binnen een opdrachtrelatie toegestaan.

Een platformwerker is op basis van Nederlands recht óf werknemer óf zelfstandige, een tussenweg is er niet. De kantonrechter onderkent dat het huidige arbeidsrecht nog niet is aangepast aan nieuwe ontwikkelingen zoals platformarbeid, maar overweegt daarover: “Het is aan de wetgever om maatregelen te treffen wanneer het niet gewenst is dat dergelijke situaties blijven bestaan”.

Voor vragen of advies over dit onderwerp kunt u contact opnemen met Bart de Vroe of Anna Görgün.