Momenteel ligt een voorstel voor de Wet veiligheidstoets investeringen, fusies en overname (“Wet vifo”) ter behandeling bij de Tweede Kamer. Dit wetsvoorstel introduceert een ‘screeningsmechanisme’ ter voorkoming van ongewenste verwervingsactiviteiten. Investeringen, fusies en overnames die betrekking hebben op ondernemingen die kwalificeren als vitale aanbieders of ondernemingen die beschikken over zogeheten sensitieve technologie en daarmee een risico kunnen vormen voor de nationale veiligheid, worden onderworpen aan een veiligheidstoets. Het betreft complexe regelgeving die bovendien nog niet is ingevoerd, maar wel van belang kan zijn voor huidige of toekomstige investeringsactiviteiten. Reden genoeg om alvast een paar belangrijke punten van deze wetgeving ‘in de maak’ op een rij te zetten.

Voor wie geldt de Wet vifo?

De Wet vifo zal gaan gelden voor ‘vitale aanbieders’ en ‘bedrijven die beschikken over sensitieve technologie’. Bij vitale aanbieders kunt u denken aan bedrijven die actief zijn in het bankwezen, het havengebied, transport van warmte, luchtvervoer, kernenergie, infrastructuur voor de financiële markt, winbare energie en gasopslag. Sensitieve technologie betreft bedrijven met bepaalde kennis of technologie die gevolgen kunnen hebben voor de nationale veiligheid als deze onverhoopt uitlekt en in verkeerde handen terecht zou komen. Het mag duidelijk zijn dat het lastig kan zijn om in alle situaties vooraf te duiden welke ondernemingen en welke technologieën daar onderdeel van uitmaken.

Melding bij Bureau Toetsing Investeringen (BTI)

Zowel investeerders in vitale aanbieders en ondernemingen met sensitieve technologie als deze ondernemingen zelf moeten wijzingen van zeggenschap melden bij het BTI. Het BTI is een onderdeel van het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat. Het BTI is al eerder in het leven geroepen en op dit moment actief op het gebied van het toetsen van investeringen in de elektriciteits-, gas- en telecommunicatiesector. Met de inwerkingtreding van de Wet vifo worden de taken van het BTI dus uitgebreid. Als er sprake is van risico’s, dan kan het BTI voorwaarden verbinden aan de investering of een voorgenomen investering in het uiterste geval verbieden.

Doorgang transactie of standstill-verplichting

Wat gebeurt er na de melding? De Minister van Economische Zaken en Klimaat (de “Minister”) beoordeelt of de transactie een risico vormt voor de nationale veiligheid. In de praktijk betekent dit dat de verwervingsactiviteiten moeten worden afgebroken tot de beoordeling van de melding is afgerond. Mocht de Minister besluiten dat er geen toetsingsbesluit is vereist, dan kan de transactie doorgaan. Mocht de Minister besluiten dat de betrokken partijen een aanvraag moeten doen voor een toetsingsbesluit, dan geldt er een zogeheten ‘standstill-verplichting’. De transactie mag pas plaatsvinden nadat de Minister hierover een besluit heeft genomen. Als er sprake is van risico’s, dan kan het de Minister voorwaarden verbinden aan de voorgenomen investering of een investering in het uiterste geval verbieden.

Gevolgen en aandachtspunten voor de praktijk

Als de voorgenomen investering wordt verboden door de Minister, dan heeft het uitvoeren daarvan geen effect (nietig). Ook zijn er consequenties voor investeerders, kopers of doelondernemingen die geen uitvoering geven aan de gelaste meldplicht. De Minister kan dan een boete opleggen van ten hoogste 10% van de omzet van de desbetreffende onderneming. Tot slot heeft de wet voor vitale aanbieders waarschijnlijk terugwerkende kracht vanaf 8 september 2020. Dit betekent dus dat transacties die op dit moment worden uitgevoerd onder de werkingssfeer van het wetsvoorstel vifo kunnen vallen. De Minister kan alsnog gelasten een melding te doen. Ook kan de Minister ambtshalve een toetsingsbesluit nemen. Daar heeft de Minister uiterlijk acht maanden na de inwerkingtreding van de Wet vifo de tijd voor.

Heeft u naar aanleiding van dit artikel vragen over dit wetsvoorstel? Neem dan contact op met Lusine Shahbazyan (+316 128 715 76) of Helger Kamerman (+316 510 801 87).

Dit artikel is gepubliceerd in de Nieuwsbrief Vestius van april 2022

Terug naar overzicht