Door de coronacrisis kunt u als ondernemer mogelijk geen (volledige) uitvoering meer geven aan bestaande contracten. U wordt daarbij geconfronteerd met diverse vragen: mag één van de partijen de overeengekomen prestatie opschorten? Mag het contract (tijdelijk) worden aangepast dan wel worden beëindigd? Bieden mijn huidige model-contracten en algemene voorwaarden voldoende waarborgen bij vergelijkbare situaties in de toekomst?

In deze post staan we daar kort bij stil.

Wettelijke regelingen: overmacht en onvoorziene omstandigheden

De belangrijkste wettelijke regelingen die van toepassing kunnen zijn wanneer een commercieel contract niet (onder dezelfde voorwaarden) uitgevoerd kan worden, zijn ‘overmacht’ en ‘onvoorziene omstandigheden’.

Van overmacht is sprake wanneer een partij niet in staat is om contractuele verplichtingen na te komen vanwege een oorzaak die niet aan die partij kan worden toegerekend. Een partij zal zich in beginsel op overmacht kunnen beroepen wanneer de contractuele prestatie door overheidsmaatregelen is verboden. Denk bijvoorbeeld aan het evenementenverbod dat door de overheid is afgekondigd. Het gevolg van een geslaagd beroep op overmacht is dat de wederpartij geen nakoming kan vorderen. Wel is het voor de wederpartij mogelijk om de overeenkomst te ontbinden.

Van onvoorziene omstandigheden is sprake wanneer zich na het sluiten van een contract omstandigheden voordoen die niet in het contract zijn verdisconteerd. Die omstandigheden moeten een zodanige invloed op het contract hebben dat ongewijzigde instandhouding daarvan niet kan worden vereist. De (gedwongen) sluiting van horeca zou bijvoorbeeld aanleiding kunnen zijn om een beroep te doen op tijdelijke aanpassing van de huurcontracten voor die horecaruimten. Het gevolg van een geslaagd beroep op onvoorziene omstandigheden is dat het contract (met terugwerkende kracht) geheel of gedeeltelijk kan worden gewijzigd of ontbonden.

Het beroep op overmacht en onvoorziene omstandigheden kan buiten de rechter gedaan worden. Echter, als het beroep door de wederpartij niet wordt geaccepteerd, dan zal één van partijen zich tot de rechter moeten wenden. Doorgaans willen partijen niet procederen en zal dit kunnen leiden tot een heronderhandeling van de bestaande contracten.

Laat uw algemene voorwaarden controleren

De meeste mensen lezen de bekende kleine lettertjes niet, maar deze kunnen juist nu uitkomst bieden. De coronacrisis is een goed moment om uw algemene voorwaarden eens aandachtig na te lezen en zo nodig te laten controleren en updaten. Besteed daarbij aandacht aan de overmachtsbepalingen en de bepalingen omtrent onvoorziene omstandigheden. Het is ook verstandig om te kijken naar de bepaling over het uitsluiten of beperken van de verplichting tot het vergoeden van schade, de exoneratieclausule.

Of de uitbraak van het coronavirus reden geeft om een beroep te doen op een eventuele exoneratieclausule is afhankelijk van de bewoordingen van die bepaling.

Wij helpen u graag bij het beoordelen en updaten van uw algemene voorwaarden. Wij kunnen nagaan welke ruimte uw algemene voorwaarden u tijdens deze coronacrisis bieden, en of uw algemene voorwaarden gelet op de coronacrisis aanpassingen behoeven. Voor onze vaste relaties zullen we daarvoor een gematigd tarief rekenen.

Heeft u vragen over dit artikel, neemt u dan contact op met Henk Brat (06-55394459) of Sander Pieroelie (06-22287865) of Sara Karem (06-12871576).

Gepubliceerd op 30 april 2020